Μεγάλη χαρά και τιμή να απευθύνομαι σε ένα τόσο νεανικό κοινό, καλλιτεχνικό, δημιουργικό, σε τόσο πολλούς και εμπνευσμένους δασκάλους. Μεγάλη μου τιμή – Ευχαριστώ
Οι εφευρέσεις που συντελέστηκαν κυρίως στα τέλη του 19ου αιώνα συνέβαλαν μεταξύ άλλων στη δημιουργία διεθνών οργανισμών που με τη σειρά τους δημιούργησαν κανόνες διεθνούς δικαίου για την καλλίτερη δυνατή χρησιμοποίησή τους από την ανθρωπότητα (πχ. ο τηλέγραφος, ο τηλέτυπος, τα ταχυδρομεία κα.) Οι πρώτες μορφές παγκοσμιοποίησης.
Η ανακάλυψη του ραδιοφώνου από τον Τέσλα αρχικά και κυρίως από τον Μαρκόνι (1895) οδήγησε στην ίδρυση του Διεθνούς Οργανισμού που έφερε την ονομασία Ραδιοτηλεγραφική Ένωση (το 1900) που αργότερα απορροφήθηκε από τη Διεθνή Ένωση Τηλεπικοινωνιών μια από τις ειδικευμένες Οργανώσεις συστήματος Η.Ε. (ΟΗΕ)
Το ραδιόφωνο από τη λατινική λέξη radius=ακτίνα και την ελληνική λέξη φωνή έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην κοινωνία, έφερε πιο κοντά τους ανθρώπους, τα προβλήματά τους τον πολιτισμό τους, μετέδωσε και μεταδίδει πληροφορίες, ιδέες, σκέψεις, γνώμες σε όλον τον πλανήτη.
Στη χώρα μας, και στη Θεσσαλονίκη, ο ΧρήστοςΤσιγγιρίδης 25/3/28 εκπέμπει την πρώτη εκπομπή, 25/3/38 Αθήνα και από το 1945 λειτουργεί το Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφώνων ΕΙΡ. Η Παγκόσμια ημέρα ραδιοφώνου σηματοδοτεί την επέτειο από την πρώτη μετάδοση από το ραδιόφωνο των Ηνωμένων Εθνών που καλούσε τους λαούς όλου του κόσμου το 1946 και τους έστελνε μηνύματα ειρήνης, συνεργασίας και σεβασμού των δικαιωμάτων του ανθρώπου που είναι και οι τρεις στόχοι του ΟΗΕ – Ο ΟΗΕ που ιδρύθηκε το 1945, γιορτάζει φέτος σ’ όλο τον κόσμο τα 70 χρόνια λειτουργίας του με πολλά επιτεύγματα σε πολλούς και διαφορετικούς τομείς και πάνω από όλα με συνεχή προσπάθεια για ειρήνη-
Η παγκόσμια ημέρα Ραδιοφώνων σηματοδοτεί δυο τινά, αφενός τη διευκόλυνση όλων μας στην πρόσβαση πληροφόρησης και αφετέρου στην ελευθερία έκφρασης.
Η πρώτη είναι αυτονόητη – φανταστείτε απλά πόσο χρήσιμο είναι το ραδιόφωνο αλλά πόσο πολύ χρήσιμο ήταν κάποτε που δεν υπήρχαν κινητά, TV, ηλεκτρονική υπολογιστές και άλλα για λήψη πληροφοριών. Η δεύτερη ελευθερία της γνώμης και η ελευθερία της έκφρασης αποτελούν απαράγραπτους όρους για την πλήρη ανάπτυξη του ατόμου, της προσωπικότητάς του. Είναι θεμέλιος λίθος για κάθε ελεύθερη κι δημιουργική κοινωνία. Κι οι δυο ελευθερίες σχετίζονται στενά και παρέχουν το όχημα για την ανταλλαγή και ανάπτυξη των απόψεων του καθενός μας.
Οι ελευθερίες αυτές κατοχυρώνονται σε πολλές διεθνείς συμβάσεις που υιοθέτησε η Γεν. Συνέλευση του ΟΗΕ από την ΟΔΔΑ, το Σύμφωνο για τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματαμέχρι κυρίως τη Σύμβαση για τα Δικ. Παιδιού η τελευταία καθιερώθηκε το 1989 η Ελλάδα την κύρωσε το 1991 αποτελεί την πληρέστερη σύμβαση στον πλανήτη και διαθέτει την επιτροπή που επιβλέπει την εφαρμογή της από τα κράτη. ΕκθεσηΠρόσφατα Πρωτόκολλο Σημ. αναφορά.
Ειδικότερα για τα παιδιά το άρθρο 12 της Σύμβασης για τα Δικ. Παιδιού κατοχυρώνει τη δυνατότητα των ανηλίκων να εκφράζουν τις απόψεις τους για οποιοδήποτε ζήτημα τους αφορά. Απονέμει στα παιδιά ένα μέρος της εξουσίας που μέχρι τώρα ανήκε στους ενήλικες που αποφάσιζαν για λογαριασμό τους. Τεκμαίρεται έτσι, ότι οι ανήλικοι διαθέτουν ικανότητα κρίσης, διάκρισης και διαμόρφωσης γνώμης, ανάλογα με την ηλικία και την ωριμότητά τους. Ένα παιδί 8 ετών καταλαβαίνει τι επιτρέπεται και τι όχι, τι τον ενοχλεί και τι τον ευχαριστεί, ποια τα προβλήματά του και τι σκέφτονται οι ενήλικες για την επίλυσή τους. Ένα ώριμο παιδί μπορεί να εκφράσει τη γνώμη του για το πού θα πάει διακοπές το καλοκαίρι με τους γονείς του, αλλά ανώριμο προκειμένου να επιλέξει τον ειδικό κλάδο σπουδών που θα προδιαγράψει το μέλλον του.
Το άρθρο αυτό έρχεται σε πλήρη αρμονία με τα άρθρα 2.1 και 5.1 διατάξεις που επιβάλλουν τον σεβασμό και την προστασία της αξίας του ανθρώπου και κατοχυρώνουν το δικαίωμα του καθενός να αναπτύσσει ελεύθερα την προσωπικότητά του.
Επίσης, έρχεται σε αρμονία με τον Αστικό Κώδικα όταν δέχεται τη γνώμη του παιδιού για την απόφασή που θα λάβει το δικαστήριο σχετικά με τη γονική μέριμνα εφόσον αφορά τα συμφέροντά του. Επιπλέον σε ζητήματα διατροφής ή επιμέλειας τέκνων το δικαστήριο οφείλει να λάβει υπόψη τη γνώμη του τέκνου ανάλογα με την ωριμότητα. Επιπλέον, τα παιδιά έχουν τη δυνατότητα να εκφράσουν τη γνώμη τους καθόλη τη διάρκεια της μαθητικής τους ζωής, σεβόμενα τους κανόνες του σχολείου.
Η ελευθερία της έκφρασης και διαχείρισης πληροφοριών και ιδεών κατοχυρώνεται στο αρθρο 13. Το δικαίωμα αυτό περιλαμβάνει
Το παιδί είναι ελεύθερο να εκφράζει τις ιδέες του υπό μορφή προφορική, γραπτή, τυπωμένη (πχ. εφημερίδα, βιβλία, φωτογραφίες, κινηματογραφική ταινία κα.) ή καλλιτεχνική. Η ελευθερία αυτή έκφρασης του παιδιού προστατεύεται ανεξάρτητα από τη μορφή και το μέσο πραγμάτωσής του (πχ. ηλεκτρονικό ή άλλο). Η ελευθερία έκφρασης κατοχυρώνεται από το άρθρο 14.1 Συντάγματος και από το άρθρο 16.1 Συντ. που αναγνωρίζει την ελευθερία της τέχνης ως αυτοτελές ατομικό δικαίωμα.
Από τη στιγμή που το παιδί είναι φορέας της ελευθερίας έκφρασης κατά το άρθρο 14.1 Συντ. υπόκειται και στους περιορισμούς της που είναι περισσότεροι από τους αντίστοιχους της Σύμβασης για τα δικαιώματα του Παιδιού. Αντίθετα το άρθρο 16 Συντ. παρέχει στο παιδί ελευθερία καλλιτεχνικής έκφρασης μεγαλύτερη από αυτήν που του παρέχει η Σύμβαση.
Τέλος, υπάρχουν και ειδικοί περιορισμοί της εν γένει ελευθερίας έκφρασης και κυρίως της ελευθερίας του να πληροφορείται κανείς που σχετίζονται με την ηλικία των παιδιών. Αναφέρομαι στην παθητική διάσταση της ελευθερίας πληροφόρησης κι στον διαχωρισμό ταινιών που κρίνονται ακατάλληλες ή χρήζουν γονικής συναινέσεως, στον περιορισμό διαφήμισης προϊόντων ή υπηρεσιών.
Σε γενικές γραμμές, η ενάσκηση του δικαιώματος στην ελευθερία της έκφρασης συνεπάγεται ειδικές ρυθμίσεις και καθήκοντα – άλλους περιορισμούς, Αυτοί διακρίνονται στους περιορισμούς σχετικά με τον σεβασμό των δικαιωμάτων και της υπόληψης των άλλων και σε αυτούς που αφορούν την προστασία της δημόσιας τάξης ή εθνικής ασφάλειας ή της δημόσιας υγείας και της ηθικής. Όμως, οι περιορισμοί που επιβάλλονται από το κράτος δεν μπορούν να εξοβελίζουν το ίδιο το δικαίωμα. Δεν μπορούν να εφαρμοστούν ως δικαιολογία για τη φίμωση της πολυφωνικής δημοκρατίας, των δημοκρατικών αρχών και των δικαιωμάτων του ανθρώπου. Οι περιορισμοί προβλέπονται από τον νόμο. Η αναγκαιότητά τους να στηρίζεται στην παραδοχή ότι η ελευθερία της έκφρασης θα πρέπει να περιορίζεται μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις.
Κλείνοντας θα ήθελα να εκφράσω τα θερμά μου συγχαρητήρια για την πρωτοβουλία που πήρε το σχολείο σας να συντονίσει το 2ο ραδιόφωνο και να σας ευχηθώ να συνεχίστε τις προσπάθειες στο μέλλον διότι μόνο μέσα από παρόμοιες πρωτοβουλίες ανοίγουν ορίζοντες για τα παιδιά μας. Έχω εντυπωσιαστεί, συγκινηθεί, όλα τα σχολεία θα συντονιστείτε να μπείτε στον κατάλογο των συνδεδεμένων σχολείων με την UNESCOEuropeanSchoolRadio. Είμαι δίπλα σας, κυρίως όμως είμαι δίπλα στους υπέροχους δασκάλους σας. Είστε τυχεροί που έχετε τέτοιους δασκάλους.
Σας ευχαριστώ.