Κα Πρόεδρε του ΛΕΘ,κα εκπρόσωπε του ΛΕΑ,κυρίες και κύριοι,

Διετέλεσα μέλος της χορευτικής ομάδας του Λυκείου των  Ελληνίδων Θεσσαλονίκης τη δεκαετία του 1960.  Ήταν μια όμορφη εποχή,  μια διαφορετική  κοινωνία, ήρεμη κι ευτυχισμένη, σε μια ρομαντική πόλη,την πόλη των ερωτευμένων, τη Θεσσαλονίκη, σε μια Ελλάδα χωρίς τηλεόραση,υπολογιστές,κινητά ,σε μια Ελλάδα που έπαιρνε σταδιακά τον δρόμο της ανάπτυξης. Στην Ελλάδα όπου όλες οι μαθήτριες φορούσαμε μπλε  ποδιά  με άσπρο γιακά και κορδέλα στα μαλλιά, δεν συχνάζαμε σε καφέ ( η Πόλη μας δεν είχε ακόμη άποκτήσει τον τίτλο της φραπεδούπολης), στα πάρτυ, που άρχιζαν στις 9 προσέφεραν μόνο  βερμούτ και  ξηρούς   καρπούς (το catering δεν είχε ακόμα ανακαλυφθεί) και οι έξοδοι ήταν μετρημένες  κυρίως σε φιλικά σπίτια κι απογευματινές

προβολές στα σινεμά. Ήμουν μαθήτρια στο 3^ο Γυμνάσιο Θηλέων Θεσσαλονίκης, [ οδός Καρόλου Ντήλ,τώρα στεγάζεται το 15^ο Λύκειο], με καθηγήτρια της γυμναστικής την κα Μαρία Παπακώστα[από την Αρτα]. Αυστηρή, ακέραιη , δυναμική, η Μαρία,  που της άρεσε να μου τραβάει  πότε-πότε τις κοτσίδες  στο μάθημα της γυμναστικής, με επέλεξε να ενταχθώ στη χορευτική ομάδα του Λυκείου των Ελληνίδων, διότι την εποχή εκείνη ήταν χοροδιδάσκαλος και χορεύτρια.

Στο μυαλό ενός κοριτσιού 15 ετών, το Λύκειο Ελληνίδων  φάνταζε ως κάτι μακρινό και πολύ σημαντικό. Θυμόμουν στις παρελάσεις των εθνικών εορτών που έτρεχα να μπώ μπροστά  για να θαυμάσω τις ωραίες νεάνιδες του Λυκείου όταν περνούσαν από μπροστά μας καμαρωτές με τις παραδοσιακές στολές . Το γνώριζα όμως και από τις αφηγήσεις συγγενικού μου προσώπου, που ελλείψη αγοριών, την εποχή της, ντυνόταν η ίδια συχνά τσολιάς. Δεν μπορούσα όμως να φανταστώ τον εαυτό μου μέρος του όλου σκηνικού. Ήταν ίσως ένα  όνειρο που μου προσέφερε μεγάλη χαρά.

Οι αναμνήσεις μου από την εποχή εκείνη μπορούν να χωριστούν σε διάφορες κατηγορίες. Θα αρχίσω από την προετοιμασία των χορευτικών εκδηλώσεων.

Οι πρόβες πραγματοποιούνταν στα γραφεία του Λυκείου των Ελληνίδων, Τσιμισκή 121, κάθε εβδομάδα ,με τη συνεχή παρουσία του ευγενικού Λουκά (του επιστάτη) και της Ρόρου, [που είχε την ευθύνη για την ιματιοθήκη) με πολύ δουλειά, πειθαρχία και συνέπεια.

Οι εμφανίσεις δεν ήταν συχνές, ήταν πάντα καλά οργανωμένες, χορεύαμε  με κέφι, με ευχαρίστηση, με τις αυθεντικές στολές,σήμερα χορεύουν με τα πιστά αντίγραφα, έστω και αν δεν τις φορούσαμε πάντα σωστά, όπως μου εξήγησε πρόσφατα η κα Κεφαλά,[Δ/τρια του Λαογραφικού Μουσείου ]. Ημασταν τόσο  χαρούμενοι από το αποτέλεσμα των εμφανίσεων μας,που μετά τις εκδηλώσεις συνεχίζαμε τον χορό στα λιγοστά κλαμπ της εποχής, όπου πηγαίναμε συνήθως με τα πόδια (π.χ. στην Κρήνη), καταλήγοντας να χορεύουμε κι εκεί ελληνικούς χορούς !! Τέτοια αγάπη είχαμε.

Την εποχή εκείνη παραδοσιακά το Λύκειο των Ελληνίδων έπρεπε να παραστεί στο άνοιγμα και στο κλείσιμο της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης, στο  Palais  des Sport, στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου, σε διεθνή συνέδρια, σε υποδοχές επισήμων, φυσικά στις δύο μεγάλες παρελάσεις, στην απονομή μεταλλείων στους αθλητές, σε επίσημες εορτές, όπως αυτή της μητέρας κ.ά., ενώ συμμετείχαμε και σε εθνικές επετείους  σε άλλες πόλεις, π.χ. στην Κομοτηνή, στην Ελασσόνα, στην Καβάλα, στην Αθήνα και αλλού.

Η χαρά μας που μας επέλεγαν να υποδεχθούμε επισήμους, νομίζω ότι ήταν η πιο μεγάλη.  Καμαρώναμε ιδιαίτερα όταν φωτογραφιζόμασταν μαζί τους και φυσικά οι φωτογραφίες έκαναν στη συνέχεια τον γύρο της τάξης και όχι μόνο.

Οι μεγάλες όμως εκδηλώσεις που θυμάμαι ήταν δύο.  Ο Κλήδονας και η εμφάνισή μας στο Ηρώδειο το 1964, παρουσία της Μίς Κόσμος Κορίνας Τσοπέη και της Μίς Αμερικής.

Ο Κλήδονας ήταν το κοσμικό γεγονός της Πόλης και  η σημαντικότερη εκδήλωση του Λυκείου των Ελληνίδων. Η αναπαράσταση του εθίμου στη γιορτή του Αη Γιάννη,τέλη Ιουνίου, συγκέντρωνε όλη τη γνωστή κοσμική Θεσσαλονίκη, διότι η παρουσία των Θεσσαλονικέων ήταν υποχρεωτική  [must, όπως θα λέγαμε σήμερα …στην καθομιλουμένη !!!]

Το 1966 ήμουν στο επίκεντρο της αναπαράστασης του εθίμου. Ηταν μια μοναδική βραδιά . Την ξαναέζησα χρόνια μετά το 1995-1996-2000 έως και πρόσφατα,  όταν αρχίσαμε οι παλιοί χορευτές να παρακολουθούμε την εκδήλωση ως θεατές.

Η συμμετοχή μας στο Ηρώδειο το 1964 με το Λύκειο Ελληνίδων των Αθηνών  ήταν συγκλονιστική, διότι πέραν της εμφάνισης μας στο αρχαίο θέατρο, θυμάμαι τη θερμή υποδοχή των Αθηναίων κυριών,  τη φιλοξενία τους και τα κολακευτικά τους σχόλια για τους χορούς της Ανατολικής Ρωμυλίας που χορέψαμε. Στο πίσω μέρος της σκηνής θυμάμαι να διδάσκω τα βήματα σε  μια Αθηναία χορεύτρια , διότι αυτούς τους χορούς δεν τους εγνώριζαν. Φαντάζεστε πως νοιώθαμε.. Εμείς το  Λύκειο των Ελληνίδων της Συμπρωτεύουσας να μαθαίνουμε στο Λύκειο Ελληνίδων των Αθηνών χορούς της Ανατολικής Ρωμυλίας!!.

Το δεύτερο που θυμάμαι ήταν η συμμετοχή της χορευτικής ομάδας σε διάφορες εκδηλώσεις ανά τον κόσμο. Στη δική μου 5ετία, από το 1963-1968 είχα τη χαρά να ταξιδέψω για πρώτη φορά στην «Ευρώπη»[!!]. Πήγαμε στη Λωζάνη της Ελβετίας για να εμφανιστούμε στο πλαίσιο του Παγκόσμιου Συνεδρίου Σοροπτιμιστριών.Με το τρένο,φυσικά,μέσω Γιουγκοσλαβίας.Ήμασταν 6 χορεύτριες, με περισσότερες τις κυρίες που μας συνόδευαν και τον δάσκαλο χορού κ. Παπαχρήστο.

Ήμουν καταγοητευμένη από την εμπειρία και την Ελβετία. Κράτησα και ημερήσιο ημερολόγιο , από όπου σας διαβάζω τα ακόλουθα:»Σάββατο 5 Σεπτεμβρίου 1964,Βρισκόμαστε στο Palais de Beaulieu,στο μεγάλο χώλ συγκεντρωμένες δεκάδες γυναίκες μας περιμένουν για να θαυμάσουν τους  ελληνικούς χορούς.Οι περισσότερες με μια φωτογραφική μηχανή στα χέρια για να αποθανατίσουν τη χορευτική ομάδα.Η επιτυχία ήταν μεγάλη.Οι 1756 κυρίες δεν μας άφηναν να φύγουμε ,όλες είχαν κάτι καλό να πούν για την Ελλάδα,που πολλές την είχαν επισκεφθεί, κι όλες ζητούσαν να φωτογραφηθούν μαζί μας.»

Η δεύτερη  συμμετοχή της χορευτικής ομάδας ήταν στην Κύπρο.Είμασταν προσκεκλημένοι για τον εορτασμό της ονομαστικής εορτής του τ. Βασιλιά Κωνσταντίνου  στις 21 Μαίου 1966.

Ήμουν ήδη πρωτοετής φοιτήτρια της Νομικής, ενημερωμένη για τα πολιτικά δρώμενα στο νησί, εκεί όμως τα έζησα από κοντά. Θυμάμαι την ένταση ανάμεσα στον Μακάριο και τον Γρίβα. Θυμάμαι την αναμονή στο στάδιο. Περιμέναμε να μπει πρώτα ο Γρίβας και στο τέλος ο Αρχιεπίσκοπος για να αρχίσουν οι εκδηλώσεις. Ήταν θέμα Πρωτοκόλλου, μας εξήγησαν. Εμείς παρελάσαμε κρατώντας την ελληνική σημαία .Μας υποδέχτηκαν με ενθουσιασμό.

Θυμάμαι τη συνάντηση στο Προεδρικό Μέγαρο με τον Αρχιεπίσκοπο, το πανέξυπνο βλέμμα του και τη χρυσή λίρα που χάρισε στο ΛΕΘ. Λέγεται ότι η φωτογραφία που έβγαλε μαζί μας κοσμούσε  το γραφείο του χρόνια μετά.

Ήταν μια συγκλονιστική εμπειρία για μένα. Τους είδαμε όλους, τον Γρίβα, τον Γεωργάτζη, που σκοτώθηκε λίγο μετά, τον Κυπριανού, τον έλληνα πρέσβη κ.ά. Θυμάμαι την επίσκεψη στο νεκροταφείο όπου ήταν θαμμένα όλοι οι αγωνιστές ,τα παλικάρια της επανάστασης για την ανεξαρτησία του νησιού από τους Άγγλους. Ακόμα και σήμερα, κάθε φορά που μιλάω για το κυπριακό στους φοιτητές μου, θυμάμαι την επίσκεψη αυτή στην Κύπρο, οπου ταξιδέψαμε με στρατιωτικές ντακότες, προσφορά του στρατού για τη μεταφορά μας.

Τέλος, ένα τρίτο σημείο που θυμάμαι ήταν η πρώτη μου συνδικαλιστική εμπειρία. Τότε ιδρύσαμε τον πρώτο σύλλογο χορευτών του Λυκείου (εγώ ήμουν η Γραμματέας) με Πρόεδρο τη Νομικού Γεωργία, με Καταστατικό, το οποίο νομίζω ότι δεν ήταν επίσημο, και κάρτα μέλους των χορευτών, τα χάρισα πρόσφατα στην Πρόεδρο του Λυκείου.

Η υγιής και θετική παρουσία όλων μας στη χορευτική ομάδα, το ομαδικό πνεύμα δουλειάς, η στήριξη του ενός στον άλλον, καθώς δεν θυμάμαι ποτέ αντιζηλίες, ανταγωνισμούς και άλλα παρόμοια, συνεχίζονταν συχνά και μετά τις εκδηλώσεις σε πάρτυ στον χώρο του Λυκείου που μας παραχωρούσε συνήθως τις αποκριές το ΔΣ.

Αγαπητές Σύνεδροι,κυρίες και κύριοι, δεν είναι εύκολο να παρουσιάσει  κανείς σε δέκα λεπτά τόσες πολλές και ωραίες αναμνήσεις. Δεν είναι όμως μόνο αυτό που μας προσέφερε το Λύκειο των Ελληνίδων. Πέρα από μάθημα ζωής, όπως συνέπεια, πειθαρχία, σεβασμός στους δασκάλους, στους χορευτές και στις ‘’κυρίες’’ του ΔΣ,[ λίγος φόβος στην Πρόεδρο],   μας προσέφερε μια αστείρευτη αγάπη για τα δημοτικά ακούσματα,   μας προσέφερε μια λατρεία για τους ελληνικούς χορούς, πνεύμα συνεργασίας, κοινωνικότητα, φίλους ζωής, διότι ακόμα και σήμερα συναντιόμαστε με την ίδια αγάπη και φιλία με τους παλιούς χορευτές. Η παρουσία μου εδώ με την ιδιότητα της Προέδρου του Σωματείου  Φίλων του Λυκείου των Ελληνίδων δείχνει ότι το Λύκειο συνεχίζει να μου προσφέρει πολλά.  Μέσω του Σωματείου Φίλων  ξαναβρεθήκαμε όλοι οι παλιοί χορευτές των νεανικών ξέγνοιαστων χρόνων μας για να στηρίξουμε το ΛΕΘ, τους χορευτές και το δικό τους  όνειρο, και συχνά μαζευόμαστε για κρασάκι , με χορούς ελληνικούς και αρκετό κλαρίνο, για μια εκδρομή, ή για να μιλήσουμε για τα παιδιά μας, τα εγγόνια αν υπάρχουν και για τους …πόνους στη μέση.

Με την ευκαιρία της συνάντησης αυτής,θα ήθελα  να εκφράσω ένα μεγάλο ευχαριστώ σ’ όλες τις Ελληνίδες που συνέβαλαν στη δημιουργία των Λυκείων στη χώρα μας , σε όσες συνεχίζουν την προσπάθεια, στις υπέροχες αυτές κυρίες του Λυκείου που αφιλοκερδώς κοπιάζουν και συνεχώς προσφέρουν, στους μοναδικούς χορευτές που διατηρούν τις παραδόσεις, στον δάσκαλο και συγχορευτή μου Γιάννη Δούκα, στα μέλη του Σωματείου Φίλων ,στους μουσικούς και σ’ όλους όσους μας στηρίζουν.Είναι αυτή η παράδοση που κρατάει ζωντανή  την Ελλάδα μας.

Σας εύχομαι να τη συνεχίσετε,εμείς θα είμαστε υποστηριχτικά πάντα δίπλα σας.

Σας ευχαριστώ.

Παρούλα Νάσκου-Περράκη, Καθηγήτρια Παν/μίου Μακεδονίας

Πρόεδρος του Σωματείου  Φίλων του Λυκείου των Ελληνίδων  Θεσσαλονίκης